Międzynarodowe ubezpieczenia transportowe

Autor: Romuald Holly
Czas i miejsce publikacji: [w:] J. Monkiewicz (red), Podstawy Ubezpieczeń tom II, Poltext, Warszawa 2001, rozdział X, s.387-412



 

1. Zakres przedmiotowy ubezpieczeń transportowych

• Towar jako przedmiot ubezpieczenia.
• Typologia towarów oraz sposobów ich przemieszczania (palące się vs. niepalne...)
• Ryzyka związane z transportem towarów:
  • ryzyka i ubezpieczenia cargo,
  • ryzyka i ubezpieczenia komplementarne:
    • casco środków transportu:
      • lądowych,
      • morskich,
      • lotniczych,
      • innych (np. elektroniczny transfer programu komputerowego jako towaru drogą satelitarną).
    • OC
      • środków transportu,
      • za szkody spowodowane przez towar,
      • za wady produktu,
      • przewoźnika.
    • finansowe (NC-P, KK, B-I, ...)
    • chorobowe
    • NNW i KLz oraz OC załóg środków transportu
    • polityczne,
    • operacyjno - techniczne,
    • Inne ryzyka i ubezpieczenia specyficznych grup towarów.

2.   Instytucje, przedsiębiorstwa i organizacje krajowego (lokalnego) i międzynarodowego (globalnego) rynku ubezpieczeń - ich rola w obsłudze ubezpieczeń transportowych, wewnętrzna struktura, zasady funkcjonowania i wzajemne relacje.

• ubezpieczyciele - towarzystwa komercyjne
• syndykaty Lloyd's
• kluby armatorskie P&I
• The Institute of London Underwrites (ILU)
• Międzynarodowe Stowarzyszenie Ubezpieczycieli Transportowych - IUMI
• firmy brokerskie
• firmy multiagencyjne
• firmy maklerów morskich
• firmy dyspaszerskie
• firmy spedycyjne
• firmy doradcze, eksperckie i konsultingowe (na przykładzie IMB)
• sieci agentów i komisarzy awaryjnych (Korporacji Lloyd'a, ILU, D-ŐTVV)
• międzynarodowy system weryfikacji orzeczeń komisarzy awaryjnych (Salvage Association) - sądy arbitrażowe.

3.  Kształtowanie się powszechnych międzynarodowych zasad, standardów, procedur i dokumentów ubezpieczeniowych.

1. Standard anglosaski - cechy charakterystyczne.
2. Próby modyfikowania standardu anglosaskiego i/lub wprowadzania innych standardów: francuskiego, niemieckiego, holenderskiego (np. klauzule hamburskie, brukselskie i in.).
3. Polisa lloydowska

• S.G. Lloyds Form (1749 - 1779), jako wynik specyficznego podejścia i filozofii ubezpieczeń.
• Konstrukcja polisy llydowskiej (podstawowe klauzule):
• Recital Clause,
• Perils Clause,
• Sue and Labour Clause
• Memorandum
• Wpływ klauzul polisy Lloydowskiej na kształtowanie się powszechnej praktyki ubezpieczeniowej.

4.  Komplementarne reguły, warunki i standardy ubezpieczeń transportowych

1. Institute Cargo Clauses.
2. Institute Classification Clauses.
3. Reguły Yorku i Antwerpii.
4. Reguły haskie i Visy.
5. Reguły hamburskie.
6. Formuły "Incoterms"
7. Konwencje TIR, ATA, O Wspólmej Procedurze Tranzytowej i in.

5.  Instytutowe (ILU) klauzule ładunkowe - klauzule branżowe. Zasady dołączania i wyłączania poszczególnych ryzyk. Ustalanie zasad i zakresu pokrycia.
6.  Rodzaje umów i dokumenty ubezpieczeń transportowych

1. Umowa ubezpieczeniowa - status formalny, zasady konstruowania / redagowania.

2. Rodzaje umów ubezpieczenia:

 

• generalna
• jednostkowa
• "na czas"
• "na podróż"

1. Slip brokerski

2. Wielostronna umowa asekuracyjna

3. Umowa koasekuracyjna

3. Formularz pytań do wniosku.
4. Wniosek ubezpieczeniowy.
5. Nota pokrycia.
6. Polisa.
7. Certyfikat.
8. Bordoreaux.
9. Dokumenty komplementarne: listy przewozowe, listy/wykazy/spisy ilościowe, konosamenty, zabezpieczenia i gwarancje, dowody cesji, noty bukingowe, protokóły sztauerskie, kwity sternika, "No Separation Agreement/Receipt", CMR, CIM, deklaracje ładunków niebezpiecznych i. in.

7.  Dokumenty i procedury likwidacji szkód w ubezpieczeniach transportowych.

1. Formularz zgłoszenia szkody
2. Oświadczenia: poszkodowanego i sprawcy
3. Oświadczenia świadków
4. Protokół szkody
5. Dokumentacja wysokości szkody (fotografie, kosztorysy, opinie, rachunki, faktury itp.)
6. Operat szkody (wyliczanie wartości szkody/straty)
7. Zatwierdzenie wypłaty odszkodowania
8. Dokumenty komplementarne

• Avarage Bond,
• "No cure - no pay",
• protokół komisarza awaryjnego,
• protokół komisarza Salvage Association,
• Svrvey Report,
• Small Claim Information Form
• Indemnity For Missing Document(S)

1.  Procedura postępowania z :

• ubezpieczonym / klientem,
• ubezpieczycielem / zakładem ubezpieczeń / reasekuratorem,
• agentem,
• brokerem,
• rzeczoznawcą,
• dyspaszerem,
• organami ścigania i wymiaru sprawiedliwości,
• komisarzem awaryjnym,
• przed sądem arbitrażowym.

2. Ustalanie pierwotnych i wtórnych przyczyn szkód/strat a zakres pokrycia wynikający z umowy ubezpieczenia i odpowiedzialność ubezpieczyciela oraz jego reasekuratorów.
3. Rozliczanie szkód - wyliczanie należności.
4. Windykacja należności od strony trzeciej.
5. Regresowanie należności